De bevrijding van Groningen

Het is weer mei, dus gaat Nederland op 4 mei de doden herdenken en op 5 mei de vrijheid vieren. Het is dit jaar 77 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Elke plaats heeft een eigen verhaal over de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding. Zo ook Groningen.

Groningen was in 1945 de laatste provincie die nog bevrijd moest worden van de Duitse bezetting. Terwijl er in grote gedeeltes van Nederland al feest werd gevierd, trok de Tweede Canadese Infanteriedivisie richting het noorden van het land. Hoewel de Canadezen oorlogsmoe waren, was het van groot belang om Groningen te bevrijden. Via Groningen kon men namelijk door naar de strategisch belangrijke haven van Delfzijl. 

Tussen 13 en 16 april volgde de zogeheten ‘Slag om Groningen.’ Ondanks dat de Tweede Wereldoorlog overduidelijk verloren was voor de Duitsers, leverden ze nog heftig verzet. Terwijl de bevrijding van Europa bijna te ruiken was, verloren 43 Canadezen, 130 Duitsers en 106 Groningse burgers hun leven bij de Slag om Groningen. Op 16 april zagen de Duitsers in dat het geen zin had om tot de laatste man door te vechten en gaven ze zich over. De Grote Markt was zwaar beschadigd, maar de Martinitoren stond nog trots overeind. Hier werd de Nederlandse vlag uitgehangen.

Overal in Groningen kun je herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding terugvinden. Studenten of bezoekers aan de Rijksuniversiteit Groningen kunnen bijvoorbeeld eens kijken naar de glas-in-lood gedenkramen die het Academiegebouw sieren. Reizigers die aankomen op Groningen Centraal kunnen de namen lezen van burgerslachtoffers op de plaquette die daar te zien is. Op de inmiddels herstelde Grote Markt is een Bevrijdingsplaquette te zien die aan de gevel van het stadhuis hangt. De plaquette is opgedragen aan de geallieerden. De Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog hebben onder andere een herdenkingsmonument gekregen op de Joodse begraafplaats aan de Iepenlaan.

De herinnering aan de Tweede Wereldoorlog is ook levendig in de buurt Corpus den Hoorn. Een gedeelte van de straatnamen daar hebben een connectie met de oorlog. Zo heb je de Bezettingslaan, de Invasiestraat, de Laan van de Vrede, de Laan van de Vrijheid en de Canadalaan. Elke 4 mei hangen de vlaggen in Nederland halfstok en elke 5 mei wapperen de vlaggen voluit, zo ook in Groningen. Als je op deze dagen door één van deze straten komt, zal je zien dat de vlaggen ook hier bij elk huis uithangen.

Als je in Groningen komt studeren, is het dus zeker de moeite waard om je te verdiepen in de geschiedenis van de stad. De Tweede Wereldoorlog heeft een prominente plek in Stad en als je er op gaat letten, zie je overal de herinneringen aan de verschrikkingen van ’40-’45, maar ook aan de bevrijding.